Ugostiteljskom delatnošću, u smislu Zakona o ugostiteljstvu, mogu da se bave, pored pravnih lica i preduzetnika, i fizička lica. Ugostiteljska delatnost jeste pružanje usluga smeštaja, pripremanje i usluživanje hrane, pića i napitaka, kao i pripremanje i dostavljanje hrane korisnicima za potrošnju na drugom mestu, koju ugostitelj obavlja u ugostiteljskom objektu, van ugostiteljskog objekta i pokretnom ugostiteljskom objektu, u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona. Pojedine ugostiteljske usluge može pružati i fizičko lice, pod uslovima propisanim ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona.
Obaveze ugostitelja fizičkih lica – Zakon o ugostiteljstvu
Fizičko lice može da pruža ugostiteljske usluge u objektima domaće radinosti (apartman, soba, kuća) ili seoskog turističkog domaćinstva. U skladu sa odredbama člana 32. Zakona o ugostiteljstvu, fizičko lice koje ugostiteljske usluge pruža u domaćinstvu domaće radinosti ili seoskog turističkog domaćinstva mora biti vlasnik ili suvlasnik tog objekta. Takođe, navedene usluge može da pruža i član domaćinstva vlasnika odnosno suvlasnika objekta, uz njihovu pisanu saglasnost.
Zakonom o ugostiteljstvu (čl. 30) propisano je: „Fizičko lice može da pruža ugostiteljske usluge u objektima smeštajnih kapaciteta do 30 individualinih ležaja, sa najviše 30 korisnika usluga“.
Ugostitelj fizičko lice može u okviru seoskog turističkog domaćinstva da pruža ugostiteljske usluge smeštaja na otvorenom u privremeno postavljenoj opremi za kampovanje, do 20 kamp parcela, za najviše 30 korisnika usluga.
Fizičko lice u ugostiteljskom objektu domaće radinosti može da pruža samo ugostiteljske usluge smeštaja. (Napomena: do sada je fizičko lice u ugostiteljskom objektu domaće radinosti mogao da pruža i usluge ishrane).
Ugostitelj fizičko lice, dužan je da podnese zahtev za kateogorizaciju, tj. zahtev za utvrđivanja postignutih standarda u pogledu uređenja, opreme i usluge u ugostiteljskom objektu za smeštaj.
Zahtev za kategorizaciju ugostiteljskog objekta generiše se iz sistema eTurista i ugostitelj ga kao potpisan dokument podnosi isključivo elektronskim putem (preko eTuriste). Zahtev sadrži sledeće grupe pitanja:
- Podaci o ugostiteljsu i objektu
- Minimalni tehnički uslovi
- Ispunjenost standarda
- Ispunjenost sanitarno-higijenskih uslova
Obaveze ugostitelja fizičkih lica – porez na dohodak građana
Svi ugostitelji imaju dve vrste godišnjih obaveza, u paušalno utvrđenom iznosu u vezi sa obavljanjem ugostiteljske delatnosti – boravišnu taksu i porez na prihod od ugostiteljskih usluga.
Boravišna taksa
Boravišnu taksu plaća ugostitelj koji kao fizičko lice pruža usluge smeštaja u utvršenom godišnjem iznosu na propisan način. Visina godišnjeg iznosa boravišne takse zavisi od broja individualnih ležaja (borja kamp parcela) i kategorije turističkog mesta na čijoj se teritoraiji objekat nalazi i plaća se kvartalno.
Lokalni poreski organ izrađuje rešenja o zaduženju za boravišnu taksu ugostiteljima fizičkim licima, a to radi na osnovu podataka o ugostitelju i ugostiteljskom objektu koje dobija iz eTuriste kroz svoju aplikaciju, i vrši kontrolu naplate godišnjeg iznosa boravišne takse ugostitelja, koji kao fizičko lice obavlja ugostiteljsku delatnost.
Porez na prihod od ugostiteljskih usluga
Poreski obveznik je fizičko lice koje ostvaruje prihode po osnovu pružanja ugostiteljskih usluga u ugostiteljskom objektu domaće radinosti (apartman, soba, kuća) i seoskog turističkog domaćinstva. Prihod na osnovu pružanja ugostiteljskih usluga u domaćoj radinosti i seoskom domaćinstvu oprezuje po stopi od 20%, koja se primenjuje na poresku osnovicu, Poreska osnovica čini iznos od 5% prosečne mesečne zarade u Republici Srbiji u godini koja prethodi godini za koju se utvrđuje porez, pomnožen brojem individualnih leažaja odnosmo kamp parcela, i odgovarajućim koeficijentom prema kategodiji turističkom mesta.
Porez na prihod po osnovu pružanja ugostiteljskih usluga u skaldu sa zakonima kojima se uređuju turizam i ugostiteljstvo, utvrđuje se i plaća po osnovu rešenja nadležnog poreskog organa.
Obveznik koji u toku godine započne pružanje ugostiteljskih usluga počinje da plaća porez za naredni kvartal u odnosu na onaj u kome je počeo da pruža usluge. Kada u toku godine obveznik prestane da pruža ugostiteljske usluge, dužan je da izvrši poresku obavezu zakqučno za kvartal u kome je prestao da pruža usluge. U slučaju da dođe do promene elemenata koji su od značaja za visinu poreske obaveze, poreski organ rešenjem utvrđuje novu poresku obavezu koja se plaća počev od narednog kvartala u odnosu na kvartal u kome je došlo do promene elemenata od značaja za visinu poreske obaveze.
Porez na prihode po osnovu pružanja ugostiteljskih usluga plaća se u roku od 15 dana od dana isteka kvartala.
